بررسی سندی متنی «علم و عصمت امام» در کلامی از امام رضا(ع)

Authors

  • جمشید بیات کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
  • صمد عبداللهی عابد دانشیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
  • مصطفی فریدونی دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی
Abstract:

جهان اسلام از دیرباز دارای مذاهب فکری و اعتقادی با گرایش‌های خاص ازجمله شیعه، معتزله و اشاعره بود. این مذاهب در برخی از مسائل و اعتقادها همچون «امامت و رهبری» دارای اختلاف‌های ریشه‌دار و عمیقی بودند. افرادی با توجه به مبانی فکری و عقیدتی خویش، امامت و به تبع آن، عصمت و اعلم بودن را در غیر پیامبر(ص) نمی‌پذیرند و با توجه به شبهه‌هایی همچون نبودن نصی بر امامت ائمه‌(ع)، خطاکار بودن همة افراد جامعه به غیر از  پیامبر‌(ص)، سعی بر انکار این امر می‌کنند. ولی عالمان امامیه با توجه به مبانی فکری، عقیدتی و نصوص وارده از ناحیة ائمه‌(ع)، امامت را مختص امامان معصوم‌(ع) بعد از پیامبر‌(ص) می‌دانند. یکی از این نصوص وارده، حدیثی جامع از امام رضا‌(ع) در رابطه با «صفات امام معصوم» است. در این نوشتار سعی بر آن است که به دو صفت ضروری امام معصوم «عصمت و علم» پرداخته و از نظر عالمان امامیه بررسی و تبیین شود. نتیجه اینکه 1. این حدیث دارای سندی حسن است و در کتاب‌های زیادی نقل شده است. در بررسی محتوایی نیز به ویژگی‌هایی برای امام پرداخته است که یا با آیات قرآنی همخوانی دارند یا از امور عقلی هستند که انکارناپذیرند. امام‌(ع)، امامت را کمال دین معرفی کرده‌اند، چراکه امام، معدن علم خداست و به جهت اینکه وارث علم و فهم پیامبر(ص) بوده و عالم‌تر از همه است، می‌تواند جامعة دینی را به کمال برساند 2. از جهتی دیگر، امامان، منزه و مصون از خطا و گمراهی‌اند و توفیق و تأیید الهی، آنها را در رسیدن به اهدافشان استوار ساخته است. آنها بندگان مطهر و مخلص خدا هستند که همة اینها بیانگر مقام عصمت برای آنهاست و این مقام، موهبتی الهی بوده که به امامان عطا شده است و کسی‌که علم و طهارت حداکثری در جامعة اسلامی را داشته باشد که دوست و دشمن به آن معترفند، صلاحیت رهبری جامعه را دارد. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی متنی سندی روایات عصمت امامان (علیهم‌السّلام)

در این نوشتار، روایات عصمت که در کُتُب معتبر حدیثی شیعه، همچون «الکافی، معانی‌الأخبار، الخصال و کفایةالأثر» وجود دارند، مورد بررسی سندی متنی قرار گرفته است و مشخّص شده که مهم‌ترین مستند عصمت امامان (ع)، وجود نصوص قرآنی و روایاتی است که در میان امامیّه بر آنها اتّفاق نظر وجود دارد. هدف اصلی مقالة حاضر بررسی روایاتی است که لفظ «عصمت» در آنها به کار رفته است و با بررسی انجام گرفته، این روایات حدوداً 47 ...

full text

بررسی متنی سندی روایات عصمت امامان علیهم السلام

چکیده: در این نوشتار، روایات عصمت که در کتب معتبر حدیثی شیعه، هم چون «الکافی، معانی الأخبار، الخصال و کفایه الأثر» وجود دارند، مورد بررسی سندی متنی قرار گرفته و مشخص شده است که، مهم­ترین مستند عصمت امامان علیهم السلام، وجود نصوص قرآنی و روایاتی است که در میان امامیه بر آنها اتفاق نظر وجود دارد و از آنجا که هدف اصلی، بررسی روایاتی است که لفظ «عصمت» در آنها به کار رفته و با بررسی انجام گرفته، این...

full text

رویکردهای کلامی محدثان و متکلمان در تبیین منابع علم امام

از جمله آموزه‌های اعتقادی که جایگاه ویژه‌ای در نظام‌نامه تشیع دارد، و قوام‌بخش مذهب، کلید فتح ابواب معارف دین و از شاخص‌های تمایز شیعه از دیگر مذاهب اسلامی است، مسئله امامت با ویژگی‌های منحصر به فرد آن است. علم امام (ع) یکی از مسائلی است که هم‌زمان با پیدایش اصل امامت، محل توجه و عنایت امامیه واقع شده است. در طول تاریخ علم کلام، در پذیرش کلی علم امام اختلافی بین علمای امامیه با رویکردهای مختلف ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 11

pages  163- 196

publication date 2015-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023